Beklentiler karışık: Geçici düşüş mü, istikrarlı seyir mi?
Geleneksel olarak, Kurban Bayramı'nda kesilen hayvan sayısı ve hanehalklarının evlerine giren et miktarı nedeniyle, bayram sonrası piyasada kısa süreli bir "bollaşma" ve buna bağlı olarak fiyatlarda geçici bir rahatlama veya yatay seyir beklentisi oluşur. Tüketiciler, bayramda elde ettikleri etlerle bir süre ihtiyaçlarını karşılayacağı için, kasaplardan ve marketlerden kırmızı et alımında bir miktar azalma görülebilir. Bu durum, teorik olarak arz-talep dengesinde kısa vadeli bir baskı oluşturabilir.
Ancak, sektör temsilcileri ve ekonomi uzmanları, bu geçici etkinin kalıcı bir düşüşe dönüşmesinin pek mümkün olmadığını vurguluyor. Türkiye Kasaplar Federasyonu yetkilileri, bayramda kesilen hayvanların büyük bir kısmının zaten hanehalkları tarafından tüketileceğini veya dondurularak saklanacağını belirtiyor. Piyasaya serbestçe girecek et miktarının, genel piyasa fiyatlarını kökten değiştirecek boyutta olmadığını ifade ediyorlar.
Artan maliyetler ve enflasyon baskısı devam ediyor
Et fiyatlarının belirlenmesinde, Kurban Bayramı'nın anlık etkisi kadar, yem maliyetleri, enerji giderleri, lojistik ve işçilik masrafları gibi temel girdiler de büyük rol oynuyor. Mevcut enflasyonist ortamda bu maliyet kalemlerindeki artışın devam etmesi, kasap ve üreticilerin fiyatları aşağı çekme esnekliğini sınırlıyor.
Sektör temsilcileri, "Bayram sonrası piyasada bir miktar rahatlama olsa bile, bu genellikle geçicidir. Uzun vadede et fiyatları, ülkenin genel enflasyonist seyrine, besi maliyetlerine ve döviz kurundaki dalgalanmalara bağlı olarak şekillenir. Özellikle yem fiyatlarındaki artış sürdükçe, üreticinin kar marjını korumak için fiyatları belirli bir seviyenin altına çekmesi zorlaşacaktır" değerlendirmesinde bulunuyor.
Dış Ticaret ve destek politikaları da etkili olacak
Hükümetin et ithalatı veya yerli üretimi destekleyici politikaları da bayram sonrası et fiyatlarını etkileyen bir diğer önemli faktör olarak öne çıkıyor. Arzın ve talebin dengede tutulması adına atılacak adımlar, fiyat istikrarının sağlanmasında kritik rol oynayabilir.
Özetle, Kurban Bayramı'nın ardından kısa süreli bir soluklanma yaşanması muhtemel olsa da, uzmanlar kırmızı et fiyatlarında kalıcı ve büyük bir düşüş beklemiyor. Maliyet artışları, genel ekonomik koşullar ve enflasyon baskısı, et fiyatlarının mevcut seviyelerini koruması veya yılın geri kalanında kademeli olarak yükselmesi yönündeki beklentileri güçlendiriyor. Tüketiciler ve sektör, bayram sonrası dönemde piyasadaki anlık hareketlilikleri dikkatle takip etmeye devam edecek.